Program WOLNI OD...

Dane Światowej Organizacji Zdrowia wskazują, że na depresję cierpi około 264 milionów ludzi na świecie, natomiast około 800 tys. osób popełnia samobójstwo w wyniku depresji. Samobójstwo jest drugą najczęstszą przyczyną zgonów w grupie wiekowej 15-29. Pomimo znanych i dobrze osadzonych w badaniach naukowych sposobów leczenia depresji, od 76% do 86% osób zmagających się z depresją w krajach wysoko i średnio rozwiniętych, nie otrzymuje żadnej pomocy wsparcia terapeutycznego lub farmakologicznego.

Obecna rzeczywistość może sprzyjać zaostrzaniu się niektórych objawów depresji: zasady związane z dystansem fizycznym utrudniają kontakt z innymi, praca zdalna pozbawia nas interakcji społecznych, niepewność na gruncie zawodowym i życiowym może aktywować wiele negatywnych zachowań. Obniżony nastrój, zwiększone napięcie napędzają się błędnym kołem w trudnościach ze snem, apetytem, utratą motywacji do realizowania podstawowych czynności życiowych.

Depresja jest jednym z najczęściej rozpoznawanych trudności w zdrowiu psychicznym. Szacuje się, że cierpi na nią ponad półtora miliona Polaków i Polek. A mówimy tu tylko o osobach, które otrzymały diagnozę. Tych niezdiagnozowanych, które nigdy nie wybrały się po pomoc do specjalisty nie sposób ująć w szacunkach i statystykach. 

Słowo „depresja” weszło już do języka potocznego. Mówimy „obudziłam się dziś z depresją” albo, „ale mam dzisiaj deprechę”, określając w ten sposób swoje niezadowolenie, zły humor czy samopoczucie. Tymczasem depresja nie jest chwilowym obniżeniem nastroju. Kryteria diagnostyczne depresji zakładają, że większa część objawów musi utrzymywać się przez znaczną część dnia, niezależnie od zewnętrznych bodźców, a stan taki utrzymuje się od przynajmniej dwóch tygodni. 

Wśród powodów, dla których ludzie zapadają na tę chorobę wyróżnić można czynniki biologiczne, psychologiczne oraz środowiskowe. Bezpośrednią, biologiczną przyczyną depresji jest zaburzenie pracy mózgu. Organ ten jest swojego rodzaju “centrum dowodzenia” całego naszego organizmu. To tutaj trafiają informacje z naszych zmysłów, następnie są przetwarzane i łączone z uprzednio zgromadzonymi informacjami i wiedzą. To dzięki pracy mózgu myślimy, odczuwamy radość, smutek, złość, przyjemność, wiemy, że coś lubimy lub nie, dążymy do osiągnięcia różnych celów i unikamy pewnych zdarzeń.

Do psychospołecznych czynników mających wpływ na zaburzenia depresyjne zaliczamy przede wszystkim nadmierny stres - zarówno wywołany krótkotrwałym i bardzo silnym incydentem. Może to być niespodziewana utrata bliskiej osoby, wypadek, kataklizm jak również w lżejszym nasileniu, ale trwającym przez dłuższy czas stres z powodu konfliktów w rodzinie, ciężkiej sytuacji ekonomicznej rodziny, czy doświadczaniu okrucieństwa ze strony rówieśników, wyśmiewania, odrzucenia itp. Stres wywołuje szereg negatywnych skutków, zarówno fizycznych jak i psychologicznych.

Do typowych psychologicznych przyczyn zaburzeń depresyjnych możemy zaliczyć szereg cech osobniczych, które wpływają na sposób interpretowania przez nas informacji o sobie i świecie, m.in.:

• niska samoocena;
• skłonność do samokrytyki;
• brak poczucia bezpieczeństwa fizycznego i emocjonalnego;
• depresyjne schematy myślowe (tendencje do automatycznego interpretowania wydarzeń na swoją niekorzyść, np. “znowu mi nie wyszło”, “to zapewne moja wina”);
• słabe umiejętności społeczne;
• oraz wspomnianą wcześniej podatność na stres i brak umiejętności radzenia sobie z nim i inne.

 

Z kolei do środowiskowych czynników zwiększających ryzyko depresji zaliczamy sytuacje i zdarzenia stresogenne, takie jak np.:

• trudna sytuacja rodzinna, w tym konflikty rodzinne, rozwód lub separacja rodziców, śmierć w rodzinie, zła sytuacja materialna, alkoholizm, przemoc itp.,
• nadużycia seksualne;
• problemy szkolne;
• doświadczanie odrzucenia przez członków rodziny lub grupy rówieśniczej;
• przemoc szkolna, zarówno fizyczna jak i psychiczna (szykanowanie, wyśmiewanie, prześladowanie, odrzucenie itp.).

 

Przyczyny depresji są wynikiem kilku mechanizmów, które wciąż słabo rozumiemy. Istnieje wiele czynników, które przyczyniają się do jej występowania:

• Sytuacje i wydarzenia życiowe, czasami sięgające dzieciństwa, mogą przyczynić się do powstania depresji: zaburzone relacje z rodzicami, trauma seksualna, trudne doświadczenia, śmierć bliskiej osoby, utrata pracy, rozwód itp.
• Niektóre zachowania (myślenie, że nie można robić pewnych rzeczy, że ktoś się do niczego nie nadaje) mogą przyczynić się do powstania lub utrzymania depresji.
• Jedne osoby narażone na trudne zdarzenia nie wpadają w depresję, a inne osoby wpadają w nią bez wyraźnego powodu. Podatności może być uwarunkowana genetycznie. Na przykład, osoba, która ma rodzica, który miał epizod depresyjny, jest dwa do czterech razy bardziej narażona na depresję w swoim życiu. Jednak ta wrażliwość pojawia się jedynie na skutek trudnych doświadczeń lub niekorzystnych czynników środowiskowych.
• Obecność przewlekłej choroby, niepełnosprawności, uzależnienie od alkoholu, tytoniu lub innych substancji stosowanych w celu zmniejszenia lęku są czynnikami sprzyjającymi występowaniu depresji.
• Czasem funkcjonowanie mózgu jest zaburzone. Produkcja i poziom związków chemicznych, które przenoszą informacje pomiędzy neuronami, może być zaburzona. Produkcja niektórych hormonów może być nieprawidłowa. W efekcie reakcja organizmu na stres może być niewłaściwa i wywoływać depresję.

Epidemia, która rządzi od jakiegoś czasu wprawia w niepewność nie tylko dorosłych, ale również dzieci. Obostrzenia sprawiły, że dzieci zostały zamknięte w domu z komputerem. Monotonna codzienność, brak realnego kontaktu z kolegami i koleżankami, kłótnie z rodzicami, którzy ze sobą przebywają 24 godziny, stres rodziców wywołany problemami w pracy w bardzo istotny sposób wpływają na młodego człowieka. Młodzież nie radzi sobie z zaistniałą sytuacją w szczególności, gdy przejmuje pesymizm rodziców, nauczycieli. Ważne jest, aby rodzic, nauczyciel był wzorem optymistycznego myślenia dla swojego dziecka, ucznia gdyż to dom i szkoła jest miejscem najważniejszym w procesie kształtowania psychiki młodego człowieka.   

                                                                                   

                                                                                                       Realizatorzy programu Wolni od….

                                                                                   Pedagodzy Szkolni

Światowy Dzień Bezpiecznego Internetu 

„ WOLNI OD… smutku, trosk i narzekania”

„Zmień swoje myśli a zmieni się Twoje życie”

Norman Vincent Peale

 

 

Dzień Pozytywnego Myślenia – obchodzimy 2 lutego. Święto nietypowe i zarazem bardzo potrzebne w dzisiejszych czasach. W czasach ciągłego napięcia, stresu i strachu warto zadbać o siebie i bliskich. Warto myśleć pozytywnie każdego dnia – bo myśli mają moc.

Myśli nieustannie płyną w naszych głowach. Nie ma minuty, godziny, dnia abyśmy nie myśleli – choć  czasami robimy to nieświadomie.  Za pomocą myśli kreujemy swoją codzienną rzeczywistość. Im częściej powtarzamy te same myśli, przekonania, tym bardziej doświadczamy tego co sobą reprezentują. Myśli stają się słowami, czynami a one naszymi nawykami, charakterem.

Każda myśl przyciąga do siebie podobną. W zależności od „jakości” naszych myśli oraz wypowiadanych przez nas słów przyciągamy do siebie różne wydarzenia i ludzi.  Jeśli myślimy pozytywnie, przyciągamy pozytywne doświadczenia oraz ludzi. Pozytywne myślenie   pomaga uwierzyć w siebie i własne możliwości, co przedkłada się na większe sukcesy w życiu codziennym. Pozytywne myślenie niweluje negatywne skutki strachu, stresu i wewnętrznego napięcia. Wpływa bardzo dobrze na stan psychiczny i samopoczucie. Dzięki temu znajdujemy motywacje do działań. Czym jest więc pozytywne myślenie?

Pozytywne myślenie to szczególny stan umysłu i ciała, decydujący o odczuciach, zachowaniach i skuteczności działania. To przede wszystkim, opieranie się na mocnych stronach człowieka, a nie podkreślanie jego słabości. To umiejętność zauważania w ludziach pozytywnych cech i dostrzegania talentów, jakie posiadają. To także zauważanie i rozwijanie  swoich pozytywnych stron, zdolności i zainteresowań.

Warto więc patrzyć na życie przez „różowe okulary”. Warto też  kształtować u siebie

i dzieci nawyk pozytywnego myślenia.  Jak to zrobić?   Jest wiele rad i sposobów.

 Oto przykłady kilku sposobów, które mogą pomóc w osiągnięciu pozytywnego myślenia:

• zacznij dzień w pozytywy sposób,
• uśmiechaj się do innych, nawet bez powodu. Przekonasz się, że stają się oni milsi dla Ciebie,
• nie porównuj się, jedni mają lepiej a inni gorzej. Radość można czerpać z małych

i banalnych rzeczy,

• nie uciekaj od krytyki. Przekuj ją na poprawę swojego postępowania,
• otaczaj się dobrymi ludźmi. Niech Ci najbliżsi będą ci życzliwi,
• bądź otwarty na zmiany,
• zaakceptuj to, że nie na wszystko masz wpływ,
• pomagaj komuś (jednorazowo lub ciągle). W pomocy potrzebującym jest tak dużo dobra, że negatywne myśli znikają od razu,
• prowadź zdrowy tryb życia,
• staraj się poszukać dobrych stron nieprzyjemnych zdarzeń, które Cię spotkały

i wyciągnąć z nich wnioski,

• akceptuj zamiast oceniać. Każdy jest omylny i ma gorsze dni,
• naucz się wyciszać, choćby na pięć minut dziennie,
• przed spaniem spróbuj przypomnieć sobie kilka pozytywów z mijającego dnia.

 

Jak wszystkie "złote rad" i te są subiektywne, bo czasem wystarczy spełnić tylko jeden z tych punktów, żeby osiągnąć pozytywny efekt.

Pamiętaj! Twoje pozytywne komunikaty, wspieranie, pełne optymizmu i wiary podejście pomoże ci sprawić, że twoi najbliżsi  nie wiedząc kiedy, sami zaczną myśleć pozytywnie. Warto obejrzeć z dziećmi film Fundacji Uniwersytet Dzieci „Jak dbać o dobry nastrój” (link: https://www.youtube.com/watch?v=DLtvnRvzTs0 )

Warto zatem zadbać o tworzenie klimatu nadziei, wsparcia, wiary i zrozumienia. Być życzliwym i miłym dla innych. Warto zarażać optymizmem ludzi wokół siebie. Bo prawda jest taka, że niezależnie od tego kim jesteśmy, co posiadamy i co robimy w życiu to sekret szczęścia tkwi w sposobie naszego myślenia o świecie i o sobie samym.

Zmiana negatywnego wzorca postępowania na nowy – pozytywny, wymaga na pewno od nas wysiłku i konsekwencji, ale warto być wolnym od… smutku, trosk i narzekania.

Zresztą udowodnione jest, że optymiści lepiej radzą sobie w życiu i są mniej podatni na stres.

 

 

 

#Myśl pozytywnie - realizatorzy Programu Wolni od… pedagodzy szkolni